برآورد آب مصرفی در بخش کشاورزی به روش بیلان آب

Authors

  • فریبرز عباسی استاد موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
Abstract:

حدود دو سوم آب رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و آبخوان‌های زیرزمینی جهان در بخش کشاورزی به مصرف می‌رسد. در ایران نیز مانند سایر کشورها، بخش قابل‌توجهی از منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی در این بخش استفاده می‌شود. مبنای اساسی برآورد حجم آب مصرفی در بخش کشاورزی تحلیل مؤلفه‌های بیلان آب در سطح کشور است. متغیر بودن میزان بارش سالانه منشأ مؤلفه‌های بیلان آب در چرخة هیدرولوژی و به‌تبع آن، متغیر بودن حجم آب مصرفی در بخش کشاورزی، مهم‌‌ترین دلیلی است که برآورد مجدد مصرف آب در بخش کشاورزی را ضروری می­سازد. بنابراین، در این پژوهش حجم آب مصرفی در بخش کشاورزی با رویکرد تفکیک مؤلفه‌های بیلان آب در چرخة هیدرولوژی بر مبنای داده‌‌های بلندمدت پنجاه‌ساله و کوتاه‌مدت هفت‌ساله بارش در سطح کشور برآورد و تحلیل شده است. میانگین بارش پنجاه‌ساله و هفت‌ساله به­ترتیب برابر 53±249 و 33±206 میلی‌متر و میانگین حجم آب مصرفی تعدیل ‌‌نشده در بخش کشاورزی (بدون احتساب تلفات) برای دو دورة یاد شده به­ترتیب برابر 18±67 و 6±83 میلیارد مترمکعب به­دست آمده است. میانگین آب مصرفی تعدیل ‌شده (با احتساب تلفات) در این بخش در دورة هفت‌ساله برابر 6±75 میلیارد مترمکعب معادل حدود 71 درصد آب تجدیدپذیر است. تحلیل‌ها نشان می­دهدکه بر مبنای برازش داده‌های بلندمدت، حجم آب مصرفی در بخش کشاورزی در مقایسه با حجم آب تجدیدپذیر برابر 50 درصد است. به‌روز کردن برآورد حجم آب مصرفی در بخش کشاورزی در کشور و تحلیل تغییرات زمانی آن، برجستگی اساسی این پژوهش است. با این‌‌همه، استفاده از روش بیلان آب برای برآورد مصرف آب در بخش کشاورزی محدودیت‌ها و ساده‌سازی‌های متعددی دارد و برای اطمینان بخشی به نتایج برآوردها، لازم است آزمایش‌‌های میدانی مناسبی صورت گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد بیلان آب مجازی در بخش کشاورزی در استان هرمزگان طی ‌دهة گذشته

کمبود بارش و به تبع آن کمبود منابع آب شیرین در استان هرمزگان، قرار گرفتن استان در اقلیم خشک و همچنین تلفات آب در بخش کشاورزی موجب بحران جدی آب طی دو دهۀ اخیر شده است. پژوهش حاضر با هدف کاربرد آب مجازی در مدیریت منابع آبی مناطق خشک و بیابانی انجام شد. لذا حجم آب مجازی، بیلان صادرات و واردات و ارزش آب مجازی برای 12 محصول عمدۀ کشاورزی استان هرمزگان در سال­های 1384 تا 1394 بررسی شد. نتایج نشان داد ...

full text

برآورد ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی به روش هدنیک (مطالعه ی موردی شهرستان سبزوار)

دراین مقاله از روش هدنیک برای برآورد ارزش اقتصادی آب کشاورزی در شهرستان سبزوار استفاده شد. جامعه‌ی آماری در این پژوهش، تمام قطعه زمین‌های آبی و دیم اجاره‌شده‌ی شهرستان سبزوار در سال کشاورزی 88-1387 است. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و تکمیل تعداد 350 و 150 پرسش‌نامه به‌ترتیب برای زمین‌های آبی و دیم  نهایتا تحلیل بر روی 327 پرسش‌نامه از گروه اول  و 123 پرسش‌نامه از گروه دوم صورت گرفت....

full text

برآورد آب مصرفی کشاورزی دهستان سودلانه با استفاده از الگوریتم برآورد تبخیر و تعرق SEBAL

عمده ترین مصرف کننده منابع آب کشور، بخش کشاورزی است،درنتیجه بیشترین حجم تلفات آب نیز مربوط به این بخش می باشد. لذا یکی از مهمترین فرایند های تلفات آب کشاورزی مربوط به تبخیر - تعرق واقعی است. در این تحقیق با استفاده از الگوریتم SEBAL و سنجنده MODIS میزان تبخیر - تعرق واقعی دهستان سودلانه شهرستان قوچان در سال 2011 مورد ارزیابی قرار گرفته است نتایج ماهانه نشان می دهد بیشترین مقدار تبخیر - تعرق مرب...

full text

برآورد ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی به روش هدنیک (مطالعه ی موردی شهرستان سبزوار)

دراین مقاله از روش هدنیک برای برآورد ارزش اقتصادی آب کشاورزی در شهرستان سبزوار استفاده شد. جامعه ی آماری در این پژوهش، تمام قطعه زمین های آبی و دیم اجاره شده ی شهرستان سبزوار در سال کشاورزی 88-1387 است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و تکمیل تعداد 350 و 150 پرسش نامه به ترتیب برای زمین های آبی و دیم  نهایتا تحلیل بر روی 327 پرسش نامه از گروه اول  و 123 پرسش نامه از گروه دوم صورت گرفت....

full text

نقش قیمت‌گذاری آب در بخش کشاورزی بر تعادل منابع آب

در سال‌های اخیر بهره‌برداری غیربهینه از منابع آبی به ویژه منابع آب زیرزمینی، خشکسالی، عدم رعایت اصول حفاظت در بهره‌برداری از منابع آبی کشور، رشد جمعیت و غیره موجب گردید تا نهاده آب به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده توسعه در بخش‌کشاورزی ایفاء نقش نماید. از این رو، سیاست‌های آب به عنوان بخش مهمی از سیاستگذاری و برنامه‌ریزی منابع آب و مدیریت تقاضا حائز اهمیت می‌باشد، ضمن اینکه رویکرد برنام...

full text

تاثیر روش قیمت‌گذاری آب بر میزان مصرف آب بخش کشاورزی در شهرستان گنبد کاووس

آب به عنوان کمیاب‌ترین نهاده در تولید محصولات کشاورزی، نه تنها محدودکننده فعالیت‌های کشاورزی بلکه محدود کننده دیگر فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی نیز به شمار می رود. با افزایش جمعیت و توسعه در ابعاد مختلف و بالا رفتن سطح استانداردهای زندگی، تامین نیازهای آبی بخش های مختلف با محدودیت‌های زیادی مواجه می‌شود. بنابراین باید از سیاست های مناسبی برای مدیریت تقاضای آب استفاده کرد. یکی از این سیاست‌ها قی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 18  issue 68

pages  17- 32

publication date 2017-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023